کودکان، آینده جوامع بشری
بنیان خانواده از مهمترین و پایه ای ترین ارکان جوامع بشری هستند. اولین اولویت اساسی یک جامعه برای چشم انداز آینده خود و نسل پیش رو، تعیین نقش سازنده و مشخص برای بنیان خانواده است.
در جامعه ایران با توجه به تاریخ و تمدن چند هزار ساله، همیشه یکی از اصول مهم در آن، نقش و جایگاه خانواده بوده است. در دنیای امروز نقش، وظيفه و معنای خانواده دچار تغییرات گسترده ای شده، تغییراتی که متاسفانه به مانند بسیاری دیگر از موارد در ایران امروز ما، بدرستی انجام نگرفته است، از همان رو جامعه با مشكلات و چالش های بسیاری در این زمینه روبرو شده است.
تغییرات پیاپی و بسیار متناقض جامعه ایران در فرایند تغییرات سیاسی طی یکصد سال گذشته، مشکلات فرهنگی، جامعه و خانواده را نسبت به گذشته بسیار بحرانی نموده و جای بسی تاسف که بیشترین آسیب در طول این زمان را کودکان ایران زمین متحمل شده اند.
نسل امروزه پدر و مادرهای ایرانی که به ظاهر تربیت یافته و تحصیل کرده هستند، در خیلی از مواقع به دلیل آسیب های دوران کودکی، با آسیب های روحی متعدد روبرو هستند، که یکی از این آسیب ها، سرکوبی کودک درون است. به دلیل تجربه های کودکی و آسیب های وارده در آن دوران و درمان نشدن آنها، این آسیب ها در وجود ما ریشه دوانده و امروزه این نسل در حال تربیت و آمده سازی نسل آینده است!!
عدم رضایت درونی، عموما ناشی از آسیب های دوران کودکی است. از همان رو یادآوری خاطرات کودکی برای افراد زیادی سخت است و از یادآوری آن بر آشفته می شوند.
طبق نظر اکثر روانشناسان باید با شناخت از آسیب های وارده در دوران کودکی، اجازه ندهیم این آسیب ها بر رفتارهای ما در بزرگ سالی تاثیر گذار باشد، از طرفی با درمان آن آسیب ها دیگر اجازه ندهیم که این آسیب ها و رفتارها به فرزندان و نسل بعد منتقل شود.
شناخت درست کودک درون و آسیب های وارده، به ما کمک میکند در جهت اصلاح رفتارهای خود و ترميم آسیب های روحی ناشی از آن قدم برداریم.
از ویژگی های اصلی کودکان، امیدواری، شوق و جنب و جوش، محبت و دوست داشتن، خلاقیت های منحصر بفرد و معصومیت است. این ویژگی ها که ریشه در کودک درون تمام انسانها دارد، با ترس سرکوب میشود، و بر عزت نفس کودکان تاثير بسیار مخربی بر جای می گذارد.
در صورت سرکوب کودک درون، انسان احساس بی حالی، بی حوصلگی، خستگی، نارضایتی و عدم اشتیاق میکند. خود ترس هم ریشه در دریافت احساس عدم امنیت است و بر همین اساس دریافت احساس امنیت از خانواده و جامعه، برای یک خانواده و جامعه سالم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
امنیت فقط یک احساس فیزیکی نیست، بلکه امری عاطفی، روانی و معنوی میباشد. زمانیکه کودک در خانه و خانواده احساس امنیت میکند و به احساسات و خواسته های او اهمیت داده میشود، میتواند پتانسیل و استعداد درونی خود را نشان داده و به شکوفایی متناسب با توان واقعی خود برسد.
متاسفانه واقعیت موجود این چنین نیست و در بسیاری مواقع زندگی کاملا ایده آل وجود ندارد و همیشه خانواده هایی که ما در آنها بدنیا آمده ایم مطابق معیارهای مطلوب نیست. بلوغ عاطفی، سطح تحصیلات، شرایط فرهنگی بر خانواده و محیط زندگی، شرایط اقتصادی، مشکلات حل نشده روحی و روانی و ...، معمولا از اصلی ترین مسائلی هستند که زندگی خانواده را از سطح مطلوب دور میکند و باعث ناهنجاری های بسیار گسترده میشود که متاسفانه در شرایط کنونی فضا برای افزایش چنین مشکلاتی بسیار مهیاست!!!
بیان موارد فوق به این دلیل است که با شناخت دشواری هایی که کودکان با آن روبرو هستند، بتوانیم برای حل مشکلات آنها قدم برداریم و سعی شود که با اقدامات صحیح میزان مشکلات آنها را کاهش داد.
اولین قدم شناخت آسیب های وارده به کودکان، طبقه بندی این آسیب ها در دسته های مختلف است. این آسیب ها که در درجات گوناگون حق بقاء، رشد، امنیت و زندگی آنها را تهدد میکند این چنین است:
۱.کودکان فاقد اوراق هویتی
۲.کودکان فاقد شناسنامه
۳.کودکان دارای سوء تغذیه
۴.کودکان بازمانده از تحصیل
۵.کودکان کار
۶.کودکان تحت آزار جسمی، عاطفی و بی توجهی(بد سرپرست)
۷.کودکان بی سرپرست
۸.کودکان دارای معلولیت های جسمی، حرکتی، ذهنی و اوتیسم
۹.کودکان در خطر ازدواج (کودک همسری)
۱۰.کودک مادرها
۱۱.کودکان معارض قانون
۱۲.کودکان در خطر خودکشی
۱۳.کودکان دارای اچ آی وی مثبت
۱۴.کودکان دارای هویت جنسی متفاوت
۱۵.کودکان در معرض مناقشات مسلحانه و کودک سربازها
۱۶.کودکان معتاد به مواد مخدر
۱۷.کودکان در معرض خرید و فروش
۱۸.کودکان با تجربه زندانی شدن والدین
۱۹.کودکان همراه با مادر زندانی
۲۰.کودکان با اقلیت های مذهبی به رسمیت شناخته نشده
۲۱.کودکان بازمانده از حوادث و بلایای طبیعی
۲۲.کودکان متولد شده در فقر مطلق
۲۳. کودکان دختر در خطر ختنه شدن
روش های مقابله با این مشکلات و رفتار متقابل با هر یک از آنها کاملا متفاوت است.
آیا اطلاعات لازم مبنی بر اینکه چه تعداد و در چه سنی و در چه گستره ای در ایران کودکان را تهدید می کند، در حال حاضر موجود است؟
قطعا اولین اقدام برای یک کنشگر اجتماعی حوزه کودک، شناسائی کودکان در معرض آسیب در هر یک از مناطق کشور بر اساس سن، جنسیت و نوع آسیب، از طریق جمع آوری اطلاعات و بدست آوردن آمار از منابع رسمی و غیر رسمی خواهد بود.بدون شناخت از نوع آسیب های وارده به کودکان و منطقه وقوع آن نمی توان برنامه ریزی صحیحی از نحوه و شیوه ورود به آن مشکل بدست آورد.
در این خصوص میتوان مشکلات اصلی را به شرح ذیل طبقه بندی کرد:
۱.مشکلات فرهنگی ناشی از خرده فرهنگهای قومی-قبیله ای متعلق به مناطق مختلف کشور
۲.مشکلات ناشی از آموزه های مذهبی و سنتی مناطق مختلف کشور
۳.مشکلات ناشی از مسائل اقتصادی
۴.عدم وجود قوانین بازدارنده و حفاظت از کودکان
انجمن یاوران کودکان بی صدا در همین راستا پا به عرصه گذاشته تا بتواند از طریق آموزش، توانمندسازی، فرهنگ سازی، پیشگیری و پیگیری مسائل و مشکلات کودکان، در رشد و تعالی کودکان این سرزمین قدمی بردارد. هدف اصلی این انجمن سربلندی و آسایش و امینت تمام ایرانیان به خصوص کودکان و زنان است.
در همین راستا هر هفته در روزهای سه شنبه در همین فضا مطالب و مقاله های این موسسه را میتوانید بخوانید. لطفا در گسترش این مطالب و مقالات ما را یاری کنید.
.میترا مدرسی
.شیوا حریرفروش
