این کتاب مجموعه حکایتهای آموزنده و تأثیرگذار سعدی شیرازی، شاعر و نویسندهی مشهور ایرانی در قالب نظم و نثری آهنگین است. سبک گلستان سعدی را میتوان در مجموع عراقی دانست و سعدی که این اثر جاویدان را در قالب یک دیباچه و هشت باب به نظم و نثر مسجع و موزون نوشته است. اکثر نوشتههای این کتاب سعدی بهصورت کوتاه و به شیوهی داستان و نکات اخلاقی هستند. هنر داستانگویی او مانع از این موضوع شده است که وجه تعلیمی آن باعث ملال خواننده شود.
حکایتهای این کتاب متناسب با موضوع، کوتاه یا بلند هستند. در بعضی از داستانها، شخصیتهای خیالی یا واقعی ثالث به چشم میخورند؛ اما در برخی دیگر، نویسنده خود حاضروناظر میباشد. برخی از این رخدادها، رخدادهای واقعی زندگی سعدی و برخی صرفاً رخدادهای تخیلی هستند.
سعدی در گلستان به همهی اقشار جامعه توجه داشته است و از پرداختن به تاریخنگاری و تذکرهنویسی پرهیز کرده و فقط به بیان امور مربوط به زندگی و منش اشخاص پرداخته است. این اثر را میتوان گزارش او از جامعهی زمان خودش معرفی نمود که در آن اوضاع فرهنگی و اجتماعی مردم را بهصورت واقعی به نمایش گذاشته شده است.
سعدی تا قبل از نگارش بوستان و گلستان، شاعر معروفی به شمار نمیرفت، اما نگارش این دو اثر باعث شهرت و خوشنامی او شد. او نوشتن این کتاب را کمتر از یک سال پس از تدوین بوستان آغاز کرد و در مدت پنج یا شش ماه آن را به اتمام رساند که به نظر منتقدین ادبی مانند یک معجزه در تاریخ ادبیات جهان است. بهطورکلی سبک زبانی سعدی منحصربهفرد و ویژهی خود اوست، سادگی نثر او موجب خلق اثری ارزشمند به نام گلستان شده است طوری که پس از گذشت قرنها این کتاب هنوز در اوج قله نثر فارسی بیهمتا ایستاده است.
منبع: مقاله نگاهی به سبک گلستان سعدی و یکی از ویژگیهای واژگانی آن، سایت کتابراه