این شهرستان كه در قدیم میران شاه نام داشت؛ پیشینه ای به قدمت كشور پهناور ایران دارد. سبزی و طراوت طبیعت بکر این شهرستان که در دل استان کردستان واقع شده است هوش از سر هر کسی می‌برد، جایی زیبا و دلفریب که با آرامش و زیبایی منحصر به فردش، شما را شیفته خود می‌کند.
نام اصلی دیواندره در ابتدا (نیوان دره) به معنی شهری میان دو دره بوده که با گذشت مدت زمانی از زندگی قشرها و مردم‌های مختلف این نام از نیوان دره به دیواندره تغییر یافته‌است. نام کنونی این شهر از ترکیب ۲ واژه دیوان و دره تشکیل شده، به معنای محل قانون است و اشاره به عدالت خانه‌ای دارد که قبلا در آنجا وجود داشته است.
این شهر در گذشته روستایی کوچک بود، به مرور زمان و به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده‌ی اصلی گسترش یافت. دیوان دره توسط رشته کوه‌های مختلف احاطه شده و قسمت وسيعي از اين شهرستان نیز دشت مرتفع اوباتو فرا گرفته است و رودخانه قزل اوزن سرچشمه سفیدرود از نزدیک این شهرستان عبور می کند.
وجود آثار باستانی بسیاری همچون غار کرفتو نشانگر وجود تمدن و حیات تا دو هزار سال قبل از میلاد در این منطقه میدهد
غار کرفتو یکی از غارهای اسرارآمیز و شگفت‌انگیز ایران است و از بزرگ‌ترین غارهای باستانی کشور محسوب می‌شود که در دوران سوم زمین‌شناسی(مزوزوئیک) شکل گرفته و از میان آب بیرون آمده است. این غار با راه پله‌ی فلزی و بخش‌های تو در تو خود همچون یک مکان جادویی به نظر می‌رسد.از درون این غار، کتیبه‌ای به خط یونانی به دست آمده است که نشان میدهد احتمالا کرفتو مدتی مورد سكونت سلوكیان بوده است .
غار باش قشلاق، منطقه سارال، کوه چهل چشمه و سد سیاه زاغ از دیگر دیدنی های دیوان دره محسوب می‌شوند که در دل طبیعت منحصر به فرد این شهرستان زیبا قرار گرفته‌اند.
منبع: سایت کجارو
