محمد شاه سومین پادشاه سلسله قاجار فرزند عباس میرزا ولیعهد فتحعلی شاه بود که پس از مرگ پدر و در زمان حیات فتحعلی شاه به ولیعهدی منصوب شد. همین که خبر مرگ فتحعلی شاه در تبریز به محمد میرزا رسید در همان شهر تاجگذاری کرد، سپس با سپاهیان خود از تبریز به طرف تهران حرکت نمود.

محمد شاه در آغازسلطنت قائم مقام فراهانی را که در تبریز سمت پیشکاری و وزارت او را داشت به صدراعظمی منصوب کرد. ولی کمتر از یکسال بعد به تحریک سرجان کمپبل وزیر مختار وقت انگلیس در ایران دستور بازداشت و قتل آن مرد بزرگ را داد. اما او چون قول داده بود خون وزیر با کفایتش را نریزد با فروبردن دستمالی در حلقش خفه کرد!

یحیی دولت آبادی درباره قتل قائم مقام می نویسد: «بالجمله پنج یا شش روز قائم مقام را در حوضخانه زیرزمین نگارستان نگاه داشتند. برای تحلیل بردن قوای جسمانی او و اینکه شاید از گرسنگی بمیرد، از دادن غذا به او خودداری کردند، تا شب آخر "صفر اسمعیل خان قراجه داغی" که از اشقیا و سرهنگ فراشخانه و میر غضب باشی بود با چند میر غضب وارد حوضخانه شده و بر سر او ریخته بالاخره دستمالی در حلقش فرو برده و او را خفه کردند. ...»

قتل میرزا ابوالقاسم قائم مقام، بزرگترین جنایتی بود که در دوران سلطنت محمد شاه اتفاق افتاد.

پس از قتل قائم مقام، محمد شاه معلم سابق خود حاج میرزا آقاسی را به صدارت منصوب کرد. در دوران صدارت او محمد شاه به تحریک روسها به هرات لشکرکشی کرد ولی به علت مخالفت شدید انگلیسیها در این جنگ شکست خورد.

لشکرکشی برای فتح هرات و تسلط بر افغانستان یکی از مهم ترین وقایع دوران سلطنت سومین پادشاه قاجار است که پیامدهای ناگواری برای ایران و ایرانیان به بار آورد و رسوایی شکست در این جنگ و گردن نهادن به شرایط خفت بار انگلیسیها که راه مداخلات بعدی آنان را در ایران هموار ساخت میراثی بود که این شاه وزیر کش و صدراعظم جدیدش برای جانشینان خود ایرانیان  بر جای گذاشتند.

منبع: پایگاه خبری فردا نیوز

پ.ن: در جدول پنج و هینت شماره چهارم به شخصیت این وزیر لایق پرداخته شد از این رو به بررسی محمد رضا شاه بیشتر پرداختیم

 www.JADVALKATIBEH.com .............................................. Instageram: Magazine.Katibeh ................................. YouTube: Katibeh Magazine