این شهر کویری در خود قنات‌های تاریخی بسیاری را به‌همراه قلعه‌های قدیمی جای داده است. هرچند امروزه بسیاری از این آثار تاریخی، به‌دلایل مختلف از بین رفته است، ولی باز هم می‌توان رد پایی تاریخ را در این شهر مشاهده کرد.

به نظر می‌رسد که «آران و بیدگل» تا اواخر حکومت قاجار، دو آبادی بزرگ بوده است که دورتادور هرکدام از آن‌ها، برج و بارو و حصاری با کاربری دفاعی، در مجاورت یکدیگر احداث شده بود؛ اما پس از گذشت زمان و به‌دلیل وسعت یافتن شهر، به فاصله يك خيابان و يك مسير مشترك قرار گرفتند که با یکدیگر ادغام  و تبدیل به یک شهر شدند. در مورد وجه تسمیه این شهرستان چنین آمده است که آران، برگفته از «آرین» به‌معنای «جایگاه مقدس» و بیدگل نیز از «ویگل» که به‌معناى «شهر آباد»، و بيدستان به معنای «شهرستان» است که  بيدگل را به‌مفهوم شهر سرسبز و آباد معرفى مى‌کند.

این شهرستان کویری زیبا مناظر طبیعی و بکری همچون،کویر مرنجاب، دریاچه نمکی آران و بیدگل و جزیره سرگردان را در دل خود جای داده است.

 کویر مرنجاب

 خیلی‌ها معتقدند از آنجایی که کندن چاه و قنات و رسیدن به آب شیرین در این کویر کار مشقت‌باری بوده، به آن «مرد رنج آب» گفته می‌شد که رفته رفته تغییر کرد و به مرنجاب تبدیل شد. در این کویر هم مثل هر کویر دیگری، تصویر رمل‌ها و تپه‌های شنی تمامی ندارد و سکوت کویر برقرار است.

دریاچه نمک آران و بیگدل

 دریاچه نمک آران و بیدگل، بزرگ‌ترین دریاچه نمک طبیعی ایران به ‌شمار می‌رود. این دریاچه شبیه به مثلثی می‌ماند که رأس آن به‌سمت شمال است. سطح دریاچه پوشیده از رسوبات نمک است که در طی قرن‌ها بر اثر انباشته شدن سیلاب‌ها و آب‌های سطحی به وجود آمده‌اند. در زمان بارندگی، ارتفاع آب دریاچه به دو متر می‌رسد که با تابش خورشید به‌سرعت تبخیر می‌شود. بعد از تبخیر آب نیز نمک‌های موجود، کرت‌بندی‌های زیبایی به‌شکل پلی گن یا چندضلعی تشکیل می‌دهند. رود شور، رود کرج، جاجرود، حبله رود و قره سو از جمله رودهایی هستند که وارد این دریاچه می‌شوند.

جزیزه سرگردان

 موقعی که از فاصله دور به این جزیره نگاه می‌کنیم، دو انتهای جزیره در اثر پدیده سراب در افق محو می شوند و منظره‌ای همچون یک کشتی سرگردان را در دریای بیکران کویر به وجود می‌آورند.

این پدیده باعث شده که حاشیه نشینان کویر تصور کنند که این جزیره در طول روز از جایی به جای دیگری در حرکت است و مکان ثابتی ندارد. مناظر دریاچه نمک و تپه‌های مرنجاب از بالای این جزیره دیدنی‌ست. وقتی هوا صاف است هم می‌توان دماوند را دید.

 و در پایان از مهترین  جاذبه های تاریخی این شهرستان با تمدن می­توان کاروانسرای مرنجاب، بقعه امامزاده محمد هلال، حمام رئیسه آران و بیدگل، شهر زیرزمینی اویی، مسجد جامع قاضی آران و بیدگل و... را نام برد.

   www.JADVALKATIBEH.com ............................................ Instageram: Magazine.Katibeh ................................. YouTube: Katibeh Magazine