مشتری بزرگترین سیارهی منظومهی شمسی است که به خاطر ویژگیهای جذابش مثل لکهی سرخ بزرگ و قمرهای یخی اسرارآمیزی مثل اروپا و گانیمد بهشدت مورد توجه قرار دارد. مشتری نقش عمدهای در تحول تاریخ منظومهی شمسی داشته و میتوان گفت زمین تا اندازهای بقای خود را مدیون مشتری است.
سیارهی مشتری که با نامهای دیگری مثل «برجیس»، هرمز یا ژوپیتر شناخته میشود، پنجمین و بزرگترین سیارهی منظومهی شمسی است. این سیاره به همراه زحل از غولهای گازی هستند دو سیارهی دیگر اورانوس و نپتون در دستهی غولهای یخی منظومهی شمسی قرار میگیرند. مشتری ترکیبی از هیدروژن و هلیوم است و به دلیل سرعت بالای چرخش، شکل آن کاملا کروی نیست. جو خارجی مشتری به چند نوار با عرضهای جغرافیایی متفاوت تقسیم شده است، در نقاط برخورد این نوارهای جوی، طوفانها و جریانهای گردابی به وجود میآیند. یکی از نقاط اشتراک این نوارها لکهی سرخ بزرگ معروف است.
این سیاره که پادشاه سیارهها هم نامیده میشود، دارای ۷۹ قمر تأییدشده است. معروفترین قمرهای این سیاره یک مجموعهی چهارتایی معروف به قمرهای گالیله است که در سال ۱۶۱۰ توسط دانشمند ایتالیایی گالیلئو گالیله کشف شدند. گانیمد بزرگترین قمر مشتری و بزرگترین قمر در کل منظومهی شمسی است.
این سیاره در فرهنگهای مختلف با نامهای متعددی مثل ژوپیتر (فرهنگ رومی)، برجیس، اورمزد و زاوش هم شناخته میشود.. رومیها این سیاره را با الهام از یکی از خدایان اسطورهی روم، ژوپیتر (که به خدای عشق هم معروف است) نامگذاری کردند.
بابلیها مشتری را با نام خدای خود، ماردوک میشناختند. آنها از دورهی ۱۲ سالهی مشتری در کنار دایرهالبروج برای تعریف صورتهای فلکی زودیاک استفاده میکردند. رومیها مشتری را ستاره میدانستند. از طرفی در یونان مشتری با نام زئوس (همتای خدای رومی ژوپیتر) شناخته میشد. یونانیان باستان این سیاره را فایتون به معنی درخشنده یا ستارهی مشتعل میشناختند.و بسیاری آن را نماد رعد و برق میدانند.
