شیوا (به معنی نیکاختر یا فرخپی) یکی از بلندپایهترین ایزدان آئین هندو است. شیوا خدای نگهدار آسمان و زمین، نابودکننده اهریمنان، بخشاینده گناهان و بسیار کننده روزیست.
نام شیوا به هیچ وجه در وداهای سانسکریت ذکر نشدهاست. برعکس ویشنو که در متون کهن، به عنوان عضوی از گروه خدایان، و خدایی علاقهمند به انسان ظاهر میشود، شیوا به صورت بیگانهای تاریک و دیوسان است که به تمامی در تضاد با سایر خدایان و انسان قرار میگیرد. نیای ودایی او رودْرا است که پاراجاپاتی را به خاطر زنای با محارم، پادافراه میکند. رودرا خدای برهوت، خدای حیاتوحش و جنگلها، خدای ستیغ کوهها، خدای تقاطعهای خطرناک است؛ به وی که در مناطق مختلف، و به صورت جداگانه پرستیده میشود سهمی از قربانیهای ودایی داده نمیشود. زمانی که خدایان برای نخستین بار قربانی کردند، رودرا، از سهم قربانی محروم شد، و سپس او در طی حملهای آنها را مجبور ساخت، که سهمی به وی اختصاص دهند و سروری حیاتوحش را به او ببخشند.
این اسطوره، در هندوگرایی، به صورتی ناخواسته و تحلیلناپذیر، در عصر پسا-ودایی، بارها تکرار میشود. شیوا با ساتی، دختر داکشا ازدواج میکند؛ داکشا مراسم قربانی را بدون دعوت نمودن از شیوا انجام میدهد، و ساتی به خاطر بیآبرویی که پدر بر او وارد آورده بود، خودکشی میکند. وی در آتش قربانی میشود و به عنوان اولین مفهوم برای سنت ساتی (رسم سوزاندن بیوهها) قربانی میگردد. سپس، شیوا رسم قربانی را ممنوع ساخت، داکشا را گردن زد و کلّه وی را در آتش انداخت. هنگامی که خدایان در پیشگاه او به خاک افتادند و از وی طلب بخشش کردند، شیوا قربانی را دوباره پس داد و داکشا را زنده ساخت. بدین ترتیب، شیوا که از سهم قربانی محروم شده بود، قربانی کردن خود را اجرا نمود و سرانجام، در کنار خدایان جای گرفت.